Pomnik Bogusława X i Anny Jagiellonki

Pomnik został odsłonięty w 1974 roku, a jego autorkami są Leonia Chmielnik i Anna Paszkiewicz. Uważny obserwator dostrzeże szybko, że Anna Jagiellonka równa się wzrostem z Bogusławem X, ponieważ postawiono ją na schodku obok męża. Zdecydowano się na ten zabieg głównie przez wzgląd na ówczesną poprawność polityczną: Autorki pomnika nie chciały, aby polska królewna wydała się odbiorcy mniej ważna od pomorskiego księcia.

Podobnie jak Polska, tak i Księstwo Pomorskie przechodziło w swojej historii okres swoistego rozbicia dzielnicowego – czas, kiedy państwo było podzielone na małe księstwa i konkurujących między sobą członków jednego rodu. Zjednoczenie Księstwa Pomorskiego w jeden spójny organizm zawdzięczamy księciu Bogusławowi X.

Ale to nie jedyna zasługa Księcia Bogusława X Wielkiego. Zapewnił on także stabilność granic poprzez ożenek z polską królewną, Anną Jagiellonką – córką Kazimierza Jagiellończyka. Nie ulega wątpliwości, że to nasz najważniejszy władca spośród całej, najdłużej panującej europejskiej dynastii – Gryfitów.

Małżeństwo zawarli w 02.02.1491 r. Doczekali się trzech córek, oraz pięciu synów - Anna, Jerzy I,Kazimierz, Elżbieta, Barnim, Zofia, Barnim IX Pobożny, Otton IV. Dzięki temu małżeństwu ród Gryfitów rządził Pomorzem aż do 1637 roku.